جمعبندی نیمسال اول برای قبولی تیزهوشان

با پایان امتحانات نوبت اول و شروع نیمسال سرنوشت ساز یعنی نیمسال دوم قصد داریم در این مقاله راجع به این صحبت کنیم که چطور باید یک رفع اشکال و جمعبندی نیمسال اول برای قبولی تیزهوشان داشته باشیم و همچنین چه استراتژی های خوبی را می‌توانیم از آغاز ترم دوم به برنامه ریزی خود اضافه کنیم و انشالله پرتلاش‌تر از ترم اول و با انگیزه‌تر و همچنین با کوله بار تجربه‌ای که از مسیر طی شده تا اینجا پیدا کرده ایم بتوانیم برنامه ریزی کامل‌تر و جامع تری را در نیمه دوم شاهد باشیم.

علاوه برا این مقاله شما می توانید به صورت رایگان همایش مشاوره ای جمع بندی و مرور نیمسال اول و شروع پرقدرت نیمسال دوم با سخنرانی دکتر علیرضا نعمت زاده را تماشا کنید.

انواع روش جمعبندی نیمسال اول برای قبولی تیزهوشان

روش‌های مختلفی برای جمع‌بندی مطالب وجود دارد که بسته به شرایط و زمان باقی‌مانده، می‌توان از آن‌ها استفاده کرد. در اینجا به چند روش کاربردی اشاره می‌کنیم:

روش جمع‌بندی سه روز یک‌بار

این روش بیشتر برای نیمه‌ی دوم سال تحصیلی یا روزهای منتهی به آزمون توصیه می‌شود، اما دانش‌آموزانی که مطالعه‌ی خوبی داشته‌اند نیز می‌توانند از آن بهره ببرند.

• نحوه‌ی اجرا:
  • روز اول (نیمروز): یک آزمون جامع از خود بگیرید و سپس آن را تحلیل کنید. اشکالات خود را مشخص کنید.
  • روزهای دوم و سوم (پنج نیمروز): زمان باقی‌مانده را به رفع اشکالات شناسایی‌شده در آزمون اختصاص دهید. برای هر اشکال، مشخص کنید که به بازبینی فیلم، جزوه‌خوانی یا تست‌زنی بیشتر نیاز دارید.
  • روز چهارم (نیمروز): دوباره یک آزمون بگیرید و پیشرفت خود را بررسی کنید.

این روش به شما کمک می‌کند تا به صورت هدفمند اشکالات خود را شناسایی و رفع کنید.

روش جمع‌بندی شناور

در این روش، مطالب در سه دسته تقسیم می‌شوند:

• مطالب کاملاً مسلط (دسته اول): مباحثی که در آن‌ها هیچ مشکلی ندارید و درصد بالایی کسب می‌کنید. در این بخش، تمرکز اصلی بر مرور و تست‌زنی برای جلوگیری از فراموشی است.
• مطالب نیمه‌مسلط (دسته دوم): مباحثی که نیاز به بازخوانی و تقویت تست دارند. در این بخش، رفع اشکال، مراجعه به جزوه و کتاب و تلاش برای تبدیل مطالب نیمه‌مسلط به مسلط اهمیت دارد.
• مطالب غیرمسلط (دسته سوم): مباحثی که نخوانده‌اید، در آن‌ها غایب بوده‌اید یا درک درستی از آن‌ها ندارید. در این بخش، رفع ضعف معلومات با بازبینی فیلم‌های آموزشی، تست‌زنی و تحلیل تست‌ها در اولویت است.

این دسته‌بندی به شما کمک می‌کند تا برای هر بخش، برنامه‌ریزی مناسبی داشته باشید.

 روش جمع‌بندی تست‌محور

این روش برای جمع‌بندی فصل‌هایی که قبلاً به خوبی مطالعه کرده‌اید و تست زده‌اید، مناسب است.

• نحوه‌ی اجرا (روش مضربی):
  • تعداد کل تست‌های زده‌شده از یک فصل را در نظر بگیرید (مثلاً ۱۰۰ تست).
  • یک ضریب مناسب (مثلاً یک‌چهارم) را انتخاب کنید.
  • تست‌ها را به صورت تصادفی شماره‌گذاری کنید و با استفاده از ضریب، تعدادی از آن‌ها را برای مرور انتخاب کنید (مثلاً تست‌های شماره ۵، ۱۰، ۱۵، ۲۰ و…).
  • با حل این تست‌ها، مطالب را مرور می‌کنید و در صورت وجود اشکال، به جزوه، کتاب یا فیلم‌های آموزشی مراجعه می‌کنید.

این روش به شما کمک می‌کند تا بدون نیاز به حل همه‌ی تست‌ها، مطالب را به سرعت مرور کنید.

 روش جمع‌بندی همگام با امتحانات

این روش، به‌ویژه برای دانش‌آموزان پایه نهم، بسیار مفید است.

• نحوه‌ی اجرا: در طول دوره‌ی امتحانات، به جای کنار گذاشتن تست‌زنی، از تست‌ها برای جمع‌بندی مطالب استفاده کنید. همچنین، نگاهی به اشکالات آزمون‌های گذشته و تست‌های نشان‌دار خود داشته باشید.

این روش به شما کمک می‌کند تا با یک تیر دو نشان بزنید و همزمان برای امتحانات و آزمون‌های دیگر آماده شوید.

با انتخاب روش مناسب و اجرای صحیح آن، می‌توانید جمع‌بندی مؤثر و کارآمدی داشته باشید.

مراحل سه‌گانه‌ی جمع‌بندی برای آزمون تیزهوشان

برای موفقیت در آزمون تیزهوشان، سه مرحله‌ی جمع‌بندی اساسی وجود دارد که هر دانش‌آموزی باید آن‌ها را طی کند. در ادامه، این مراحل به همراه راهکارهایی برای رسیدن به یک جمع‌بندی تخصصی و مؤثر، به تفصیل شرح داده می‌شود:

1. مرحله‌ی دریافت (یادگیری اولیه): این مرحله، نقطه‌ی شروع یادگیری مباحث جدید است. هدف اصلی در این بخش، درک عمیق مفاهیم و مطالب درسی است. اگر در این مرحله هنوز در درک مطلبی مشکل دارید، باید به منابع اصلی مانند درسنامه، کتاب درسی و فیلم‌های آموزشی بازگردید و تمرکز خود را بر رفع ابهامات و تثبیت مفاهیم پایه‌ای قرار دهید. تا زمانی که درک اولیه‌ی مناسبی از مطالب پیدا نکرده‌اید، نمی‌توانید به مراحل بعدی جمع‌بندی بروید.
2. مرحله‌ی تثبیت (مرور و تمرین): این مرحله پس از یادگیری اولیه و در نیمه‌ی سال تحصیلی آغاز می‌شود. هدف در این بخش، تثبیت حداقل ۷۰ درصد مطالب یادگرفته‌شده در ذهن است. دانش‌آموزان در این مرحله باید به حل تست‌های بیشتر و متنوع‌تر بپردازند و به تدریج به درصدهای بالای ۶۰ تا ۷۰ درصد در آزمون‌های آزمایشی دست یابند. این نشان‌دهنده‌ی تثبیت نسبی مطالب در ذهن است.
3. مرحله‌ی تسلط (جمع‌بندی نهایی و سرعت): این مرحله از شروع ترم دوم آغاز می‌شود و هدف آن، رسیدن به تسلط کامل بر مطالب و افزایش سرعت تست‌زنی است. دانش‌آموزانی که دو مرحله‌ی قبلی را به خوبی پشت سر گذاشته‌اند، در این مرحله باید به حل تست‌های جامع و زمان‌دار روی آورند. تست‌های جامع شامل مباحث مختلف از کل کتاب درسی است و به دانش‌آموز کمک می‌کند تا بتواند بین مباحث مختلف ارتباط برقرار کند و مطالب را به صورت یکپارچه مرور کند. تست‌های زمان‌دار نیز به افزایش سرعت و مدیریت زمان در آزمون اصلی کمک می‌کنند.

راهکارهای رسیدن به یک جمع‌بندی تخصصی

برای جمع‌بندی مؤثر و تخصصی مطالب درسی، چه برای ترم اول، ترم تابستان یا ترم دوم، یک فرمول کلی وجود دارد که شامل مراحل زیر است:

۱. تشکیل فرم ارزیابی (تعیین وضعیت):

• هدف: تعیین وضعیت فعلی خود در هر بخش از کتاب درسی.
• روش:
  • فهرست کتاب را بررسی کنید و هر بخش را جداگانه ارزیابی کنید.
  • آزمون‌های آزمایشی و درصدهای کسب‌شده در هر بخش را بررسی کنید.
  • احساس خود را نسبت به تسلط بر هر بخش ارزیابی کنید (آیا تسلط کامل دارید یا نیاز به مرور بیشتر است؟).
  • تعداد تست‌های باقی‌مانده در هر بخش و تعداد تست‌هایی که فکر می‌کنید باید دوباره کار کنید را مشخص کنید.
  • زمان تقریبی مورد نیاز برای مرور هر بخش را تخمین بزنید.
• مثال: در بخش «ماشین ورودی و خروجی» هوش کلامی:
  • تعداد تست باقی‌مانده: ۳۰ تست
  • نیاز به مرور: دارد
  • زمان مورد نیاز: ۱ ساعت
• نکته مهم: از وسواس مطالعاتی پرهیز کنید. هدف، مرور و رفع اشکالات است، نه شروع مجدد از صفر. داشته‌های خود را دست کم نگیرید.

۲. مطالعه و مرور متعادل:

• هدف: اختصاص سهم مطالعاتی متناسب به هر درس.
• روش:
  • از قربانی کردن سهم مطالعاتی یک درس به نفع درس دیگر خودداری کنید.
  • تعادل و توازن به معنای اختصاص زمان یکسان به همه دروس نیست، بلکه به معنای اختصاص زمان متناسب با اهمیت و ضریب هر درس است.
  • مثال: برای دانش‌آموزان پایه نهم، ضریب درس علوم ۳ و ضریب عربی ۱ است؛ بنابراین، زمان بیشتری باید به علوم اختصاص داده شود. برای دانش‌آموزان پایه ششم نیز دفترچه یک سه برابر دفترچه دقت و تمرکز اهمیت دارد.
• نکته مهم: تعادل و توازن را با توجه به ضریب دروس و اهمیت آن‌ها در آزمون رعایت کنید.

۳. خودآزمونی و خودارزیابی:

• هدف: درک درست از اشکالات و تمرکز هدفمند بر آن‌ها.
• روش:
  • قبل از شروع جمع‌بندی هر بخش، یک آزمون از خود بگیرید تا سطح اطلاعات و اشکالات خود را ارزیابی کنید.
  • بر اساس نتایج آزمون، زمان خود را به طور هدفمند بر روی رفع اشکالات متمرکز کنید.
  • از دوباره خواندن مطالب کاملاً مسلط خودداری کنید.
• نکته مهم: خودآزمونی به شما کمک می‌کند تا زمان خود را بهینه صرف کنید و بر روی نقاط ضعف خود تمرکز کنید.

۴. تمرکز بر نقاط ضعف شخصی:

• هدف: رفع اشکالات فردی و شخصی هر دانش‌آموز.
• روش:
  • برنامه‌ریزی جمع‌بندی باید کاملاً اختصاصی و فردی باشد، زیرا نقاط ضعف هر فرد با دیگری متفاوت است.
  • به عنوان مثال، ممکن است یک دانش‌آموز در بخش محاسباتی ریاضی مشکل داشته باشد، در حالی که دانش‌آموز دیگر در بخش کلامی فارسی و ادبیات ضعف داشته باشد.
• نکته مهم: برنامه‌ریزی جمعبندی نیمسال اول برای قبولی تیزهوشان باید بر اساس نقاط ضعف شخصی هر فرد تنظیم شود.

نحوه مطالعه اصولی در دوران جمعبندی نیمسال اول برای قبولی آزمون تیزهوشان

برای داشتن مطالعه‌ای هدفمندتر در بخش جمع‌بندی، نکات زیر حائز اهمیت است:

۱. بررسی منابع مطالعاتی:

• جزوه و درسنامه: بررسی کنید که آیا جزوه و درسنامه‌های ارائه شده توسط معلم را به طور کامل مطالعه کرده‌اید یا خیر. جزوات معمولاً شامل نکات کلیدی و توضیحات تکمیلی هستند که می‌توانند بسیار مفید باشند.
• کتاب درسی:
  • دانش‌آموزان پایه نهم: کتاب درسی منبع اصلی شما در آزمون استعداد تحصیلی است. به شکل‌ها و پاورقی‌های آن توجه ویژه‌ای داشته باشید.
  • دانش‌آموزان پایه ششم: مراجعه به کتاب درسی برای مطالعه‌ی بیشتر، به ویژه در بخش‌هایی مانند واژگان، ضرب‌المثل‌ها و معانی در ادبیات و مفاهیم علوم، می‌تواند بسیار کمک‌کننده باشد و به تقویت منطق و محاسبات شما نیز کمک کند.

مقاله مرتبط: معرفی و نقد کتاب‌های آمادگی آزمون تیزهوشان ششم به هفتم

۲. دوره تست مبحثی و متنوع:

• ابتدا تست‌های باقی‌مانده از کتاب تست اصلی خود را حل کنید.
• پس از اتمام تست‌های کتاب اول، می‌توانید از کتاب‌های تست دیگر نیز استفاده کنید.
• نکته مهم: تا زمانی که در تست‌های کتاب اصلی مشکل دارید، به سراغ کتاب‌های جدید نروید.

بیشتر بخوانید: بهترین روش مطالعه برای قبولی تیزهوشان | شناخت انواع مطالعه

۳. بازبینی فیلم‌های تدریس:

• بازبینی فیلم‌های تدریس، به ویژه برای رفع اشکال در فهم مطالب و جبران قسمت‌هایی که به دلیل تأخیر در ثبت‌نام از دست داده‌اید، بسیار مفید است.
• نکته مهم: از بازبینی وسواس‌گونه‌ی تمام فیلم‌ها از ابتدا تا انتها خودداری کنید. فقط فیلم‌هایی را که واقعاً به آن‌ها نیاز دارید، مرور کنید.
• تأکید بر تست زدن عملی: صرفاً با دیدن فیلم یا روخوانی، مهارت تست‌زنی شما افزایش پیدا نمی‌کند. باید به طور عملی تست بزنید و تمرین کنید.

۴. تست‌های نشان‌دار و بازآزمون آزمون‌های آزمایشی:

• تست‌های نشان‌دار: به تست‌هایی که در آزمون‌ها یا کتاب‌های خود نشان‌دار کرده‌اید (به دلیل دشواری یا اهمیت)، دوباره مراجعه کنید و بررسی کنید که آیا با جمع‌بندی انجام شده، تسلط شما بر آن‌ها افزایش یافته است یا خیر. این کار به شما کمک می‌کند تا در مواجهه با تست‌های مشابه در آزمون اصلی، عملکرد بهتری داشته باشید.
• بازآزمون آزمون‌های آزمایشی: آزمون‌های آزمایشی قبلی خود را دوباره حل کنید و درصد‌های جدید خود را با درصد‌های قبلی مقایسه کنید. این کار به شما انگیزه می‌دهد و نشان می‌دهد که جمع‌بندی شما چقدر مؤثر بوده است.

۵. خلاصه‌برداری:

• در بخش‌هایی که امکان دارد، خلاصه‌برداری کنید یا نکات مهم را یادداشت کنید.
• هدف از خلاصه‌برداری، نوشتن یک کتاب جدید نیست، بلکه نوشتن نکات کلیدی، یادآوری مطالب مهم و آدرس‌دهی به نکات تست‌ها برای استفاده در جمع‌بندی‌های بعدی (مانند دوره ترم دوم، دوره نوروزی و دوره قبل از آزمون) است.
• به عنوان مثال، می‌توانید نکته‌ی مهم یک تست یا نحوه‌ی حل آن را به صورت خلاصه یادداشت کنید.

بیشتر بخوانید: هر آنچه که باید در مورد خلاصه نویسی بدانید

بهترین روش تست زنی در دوران جمعبندی نیمسال اول برای قبولی تیزهوشان

برای داشتن تست‌زنی مؤثر در دوران جمع‌بندی، نکات زیر را در نظر داشته باشید:

۱. تعداد تست:

• تعداد تست‌ها باید متناسب با اهمیت و میزان تکرار مبحث در آزمون‌های گذشته باشد. بخش‌های تست‌خیزتر نیاز به تمرین بیشتری دارند.
• تعداد تست پیشنهادی برای هر روز در دوره جمع‌بندی، به طور متوسط بین ۲۵ تا ۳۵ تست مبحثی برای هر دو بخش از استعداد تحلیلی است.

۲. منابع تست:

• در این مرحله، استفاده از یک منبع معتبر و کامل (مانند کتاب اسمارتتیز نیوفیس) توصیه می‌شود. تمرکز بر یک منبع و حل چندباره‌ی تست‌های آن، به تسلط بیشتر کمک می‌کند و از سردرگمی ناشی از چند منبعی بودن جلوگیری می‌کند.
• از شروع ترم دوم، پس از تسلط کامل بر منبع اصلی، می‌توانید به تدریج از منابع جدیدتر نیز استفاده کنید.

۳. تست‌های زمان‌دار:

• از ابتدای کار، مستقیماً به سراغ تست زمان‌دار نروید.
• در ابتدا، زمان صرف‌شده برای حل تست‌ها را ثبت کنید (به عنوان مثال، ۳۰ تست محاسباتی در ۳۵ دقیقه). این کار به شما کمک می‌کند تا فاصله‌ی خود را با زمان استاندارد (تقریباً یک دقیقه برای هر تست) مشخص کنید.
• به تدریج و با تمرین بیشتر، سعی کنید زمان خود را کاهش دهید و به زمان استاندارد نزدیک شوید.

بیشتر بخوانید: انواع تست‌زنی: آموزش روش های تست زنی

۴. تست‌های آزمون‌های ادوار گذشته:

• حل آزمون‌های سال‌های گذشته را به روزهای پایانی موکول نکنید.
• توصیه می‌شود که حداقل یک یا دو مرحله از آزمون سال اخیر را در اوایل دوره جمعبندی نیمسال اول برای قبولی تیزهوشان حل کنید. این کار دو مزیت دارد:
  • افزایش اعتماد به نفس: معمولاً سطح سوالات تمرینی کمی سخت‌تر از آزمون اصلی در نظر گرفته می‌شود تا دانش‌آموزان برای شرایط واقعی آماده‌تر باشند. حل آزمون‌های سال‌های گذشته می‌تواند به شما نشان دهد که سطح آمادگی شما خوب است و اعتماد به نفس شما را افزایش دهد.
  • آشنایی با سلیقه طراحان: با حل آزمون‌های سال‌های گذشته، با سلیقه و نوع سوالات طراحان آشنا می‌شوید و می‌توانید مطالعه خود را با این سبک هماهنگ کنید.

۵. تست‌های ترکیبی و بلند:

• به تست‌های ترکیبی و بلند (تست‌هایی که ظاهر پیچیده و زمان‌گیری دارند) توجه ویژه داشته باشید.
• این تست‌ها را نشان‌دار کنید و از ابتدای ترم دوم، به طور مداوم آن‌ها را تمرین کنید تا در روز آزمون با آن‌ها مشکلی نداشته باشید.

۶. تحلیل تست:

• تحلیل تست باید به صورت علمی و دقیق انجام شود.
• رفع اشکال مناسب: رفع اشکال باید متناسب با نوع اشکال باشد. گاهی نیاز به بازبینی فیلم تدریس است، گاهی نیاز به مراجعه به درسنامه و گاهی نیاز به حل تست‌های بیشتر.
• تست‌های مشابه غلط: پس از رفع اشکال، چند تست مشابه تست‌هایی که در آن‌ها اشتباه داشته‌اید را حل کنید تا از رفع کامل اشکال خود مطمئن شوید و در آزمون‌های بعدی از تکرار اشتباه جلوگیری کنید.

تحلیل تست اصولی در دوران جمعبندی نیمسال اول برای قبولی تیزهوشان

برای داشتن یک تحلیل تست مؤثر، به جای بررسی سطحی پاسخنامه، باید روندی دقیق و کاربردی را دنبال کنیم. در تحلیل هر آزمون، موارد زیر باید به طور مشخص تعیین شوند:

دلایل از دست دادن سؤالات (چه سؤالاتی را نتوانستیم پاسخ دهیم یا اشتباه پاسخ دادیم):

1. نرسیدن به سرفصل: مشخص کنید چند سؤال به این دلیل از دست رفته‌اند که مبحث مربوطه توسط استاد تدریس شده اما شما فرصت مطالعه و اتمام آن را پیدا نکرده‌اید.
2. عدم تدریس سرفصل توسط استاد: مشخص کنید چند سؤال مربوط به مباحثی بوده که اصلاً توسط استاد تدریس نشده‌اند. این مورد معمولاً در آزمون‌هایی که با برنامه کلاسی هماهنگ نیستند، دیده می‌شود.
3. ضعف معلومات: مشخص کنید چند سؤال به دلیل عدم تسلط کافی بر مبحث مربوطه و ضعف دانش، حتی با زمان بیشتر هم قابل حل نبوده‌اند.
4. بی‌دقتی: به طور دقیق مشخص کنید چند سؤال صرفاً به دلیل بی‌دقتی (مانند اشتباه در خواندن صورت سؤال، اشتباه در علامت‌ها و…) از دست رفته‌اند.
5. اشتباه محاسباتی: مشخص کنید چند سؤال به دلیل اشتباه در محاسبات (مانند اشتباه در جدول ضرب، جابجایی اعداد، اشتباه در علامت مثبت و منفی و…) از دست رفته‌اند.
6. فراموشی: مشخص کنید چند سؤال به دلیل فراموشی مطالبی که قبلاً مطالعه کرده بودید (مثلاً مطالب تدریس شده در تابستان که مرور نشده‌اند) از دست رفته‌اند.
7. کمبود زمان: مشخص کنید چند سؤال به دلیل کمبود وقت و بسته شدن سایت آزمون، اصلاً فرصت بررسی پیدا نکرده‌اند.

اهمیت تعیین دلایل:

تا زمانی که به طور دقیق مشخص نکنید که چرا سؤالات را از دست داده‌اید، نمی‌توانید به طور مؤثر آن مشکل را برطرف کنید. برای مثال، تا زمانی که متوجه نشوید بی‌دقتی عامل اصلی اشتباهات شماست، نمی‌توانید برای کاهش آن برنامه‌ریزی کنید.

نکته مهم در مورد کمبود زمان:

گاهی اوقات، کمبود زمان در خانه و هنگام تمرین حس نمی‌شود، اما در آزمون آنلاین و کار با مانیتور، به دلیل عوامل مختلف (مانند نگاه کردن مداوم به صفحه نمایش و تلاش برای حل سؤال در محیط آزمون)، بیشتر خود را نشان می‌دهد.

بیشتر بخوانید: روش تحلیل آزمون های آزمایشی تیزهوشان

سخن پایانی

امیدواریم این مقاله برای شما مفید و مؤثر بوده باشد و توانسته باشد هم از جنبه‌ی انگیزشی و هم از نظر تکنیکی، دیدگاه شما را ارتقا دهد. به یاد داشته باشید که برای موفقیت، داشتن یک برنامه‌ریزی دقیق و همتی بلند کافی است. ما در طول سال‌ها، در آزمون تیزهوشان، شاهد دانش‌آموزانی بوده‌ایم که با غلبه بر انرژی‌های منفی، خودگویی‌های منفی و تمامی عواملی که اعتماد به نفس آن‌ها را تهدید می‌کردند، توانسته‌اند به راحتی در آزمون موفق شوند. دوست عزیز، اگر تا اینجای مسیر به آن شکلی که باید، پیش نرفته‌اید، هیچ اشکالی ندارد. زمان باقی‌مانده، فرصت‌های بسیار خوبی را برای رفع اشکالات شما فراهم می‌کند. همچنین، لازم به ذکر است که در مجموعه‌ی تیزلاین، اساتید مجرب و کارآزموده‌ای حضور دارند که با سال‌ها تجربه، آماده‌ی کمک به شما در زمینه‌ی تیزهوشان هستند. خدمات ویژه‌ای نیز در این راستا برای شما در نظر گرفته شده است. کافی است خودتان را باور داشته باشید، اشتباهات خود را بپذیرید و با یک برنامه‌ریزی مدون، از ابتدای ترم دوم، رویکردی جدید را در پیش بگیرید. 

اگر مایلید مقاله جامعی در خصوص تعیین استراتژی مناسب نیمسال دوم برای قبولی در آزمون تیزهوشان برای شما عزیزان آماده کنیم حتما در بخش دیدگاه بهمون اطلاع بدید.